Saturday, January 17, 2009

SALUDO ALANG KANG Major Ferdinand Marcelino!

Kun duna may maayong butang dala niining isyu sa Alabang Boys nga padayong giimbestigar karon sa kongreso kini mao ang pagtukas sa kinatibuk-an sa ngil-ad nga hulagway sa hustisya sa atong nasod. Kini usab nagpadayag usab sa tin-awng hinungdan ngano nga bisan sa kadako sa nagasto ug paningkamot sa atong nasod nga masulbad ang suliran sa druga , inay mapugngan misamot na hinuon kini kadako nga suliran.
Una niining maong suliran mao ang suliran mismo diha sa atong mga banay nga dako unta kaayog papel sa hinanaling pagsumpo ning maong bisyo sa mga sakop niini. Kalagmitan inay ang mga ginikanan ug mga sakop sa banay mosumpo niini sa sayo pa aron dili pa molamay ang maong bisyo ug makalingkawas ang ilang kapamilya mikonsente ug mitabon na hinuon niini. Ang gipadayag sa mga testigos sa imbestigasyon sa kongreso nagmatuod sa butang nga giangkon mismo sa mga ginikanan sa mga suspetsado mao nga sila nagagamit ug druga. Matinuod man o dili ang pasangil nga sila naghilambigit sa dakong sindikato sa druga, klaro una sa tanan nga ang mga sinumbong mga drug users gayod. Social user lang kuno ang iyang anak matod pa sa amahan sa usa sa mga sinumbong nga si Johhny Midnight. Hinuon mismo sa kanhi basketbolistang sa Dave Brodette ug sa iyang anak nga uyoan u gig-agaw sa usa sa mga sinumbong. Mas bug-at ang pasangil . 16 anyos pa lang ang anak ang sinumbong nga Brodet nagagamit na kinig mga ginadiling druga nga kuno nagpasad lang sa ilang panimalay ug mismo matod pa sa ilang pasangil ang iyang inahan nagagamit usab. Ang banayng Brodet ug sa mga Alabang boys nagrepresentar lamang sa libo pa kalibong mga banay sa atong nasod nga naa sa ilang kahimtang nga nagkonsente ug nagtabon sa bisyo ug dakong krimen sa druga nga gihimo sa ilang mga anak .Ang paglipang sa ginadiling druga klarong sangpotanan sa kapakyasan sa banayng Pilipinhon.
Ang ikaduhang suliran nga klaro kaayong gihulagway sa pagpadayon ning maong isyu mao ang pagkadunot ug pagkakurakot na gyod diay sa atong mga institusyon sa Hustisya.
Ang atong mga tinugyanan sa balaod halos walay gihimo ning maong krimen ug lagmit nanakop lang niadtong mga kabus ug wala ikasuborno nga mga gumagamit sa druga aron lang ingnon nga naghimo sa ilang trabaho, apan wala gyoy gihimo ug gani nakiglambigit pa sa mga dagkong pushers ug sindikato sa droga. Maayo na lang gani nga sa PDEA naa pay usa ka Major Marcelino nga mitumaw ug mihimong ning talagsaon ug dalaygong buhat sa pagdakop sa mga suspetsado ug pagbulgar sa suborning ilang gihimo sa mga state prosecutors. Apan si Major Marcelino usa ka talagsaong ahente sa balaod ug ang iyang gihimo usa lang sa dili kasarangang buhat nga nagsukwahi sa korakut ug polpol nga kinaiya ug kultura sa mga tigpatuman sa balaod sa atong nasod.
Ug kun duna may mga matarong ug matinud-anong nga tinugyanan sa balaod nga mokugi sa paghimo sa ilang trabaho batok sa ginadiling druga, ang ilang buhat taman ra man sa pagdakop ug pagtumod sa mga susptesado ngadto sa mga prosecutors nga maoy mopahigayon sa pagimbestigar ug pagtaral sa mga suspetsado didto sa hukmanan. Kining maong mga opisyal sa atong hustisya . Kanila puera de los Buenos mas dulot ug mihari pa ang kultura sa kapolpol ug pagkakorakot. Maong wala gihapoy suliran ang mga dagko ug adunahang mga tigpayuhot ug sindakoto sa druga bisan pag masugamak sila sa mga tarong ug pursigido nga mga polis ug pdea. Ipalugwa lang nila ang ilang budget alang sa suborn ngadto sa mga fiscal ug sulbad ang tanan. Business and usual sa druga.
Mao kini ang kahimtang nga gireklamo ni Major Ferdinand Marcelino sa PDEA. Apan dili yano nga kahimtang ang iyang gireklamo.Human kuno siya nadumili sa pagdawat sa 20 ka milyon nga at ag kini gilatag na ngadto sa mga prosecutors sa Department of Justice. Dili batok sa usa ka ordinaryong fiscal. Suborno ngadto sa mga taas ug ranko nga mga state prosecutors ug opisyal sa Department of Justice aron ibasora ang kaso batok sa mga batan-ong sa inila ug adunahang pamilya nga kuno nahilambigit sa dakong sindikato sa druga. 50 ka milyon ang iyang gihisgotan. U gang iyang pasangil gipunting halos didto na sa labing taas nga mga opisyal sa Departament of Justice nga maoy nag-imbestigar sa kaso. Usa ka buluyagong abogado nga naila isip Atty. Felixberto Verano Jr mao kuno ang utok niining pagpangsuborno sa maong kaso ilabi na diha sa pagpalusot sa usa ka draft order of release nga gipapirmahan unta ni Justice Secretary Gonzales. Ang mas salikwaot pa niini mao ang iyang aroganteng pag-angkon nga siya mismo ang pagpreparar sa maong draft order of release nga gigamit pa niya mismo ang letterhead sa buhatan ni Gonzales sa Department of Justice. Niining tanan mapagarbohon pa siya nga miingon nga wala siyay nakitang daotan sa iyang gihimo. Maayo rang gipaskan-an dayon siyag kasong disbarment didto sa Supreme Court . Kun may korakot nga mga fiscal ug huwes, kini tungod kay dunay mga abogadong hilabihan na gayod ka buluyagon ug pagkawalay ulaw nga inay mohimo kun unsay ilang gipanumpaan aron ipatigbabaw ang hustisya ug kamatouran, tua kuwarta na hinuoy gipalakaw sa iyang pagpanglaban sa mga hukman ug gipangtintal pa ang mga huwes ug tigdumala sa hustisya. Ning maong kahimtang wala na adunahan ug kusgan sa katilingban nga mahadlok mohimog krimen.
Sa 20 ka tuig na nakong kasinatian sa pagpalangban ang maong hulagway makapila na mipasunding sa akong panan-aw sa hustisya. Ug kini usab nanghitabo diha sa pagimbestigar ug paghusay sa mga kaso sa druga . Korakot nga polis, nawog kuwartang imbestigador, fiscal ug huwes nga namaligya resolusyon ug desisyon. Dili lang makausa, makaduha, makatulo, sa makadaghang higayon ug dili na mayhap sa tudlo, maginagmay ug dinagko nga paagi. Ug kun naa pa may nagpabiling daghang mga matarong nga polis, fiscal ug huwes, o abogado, sila padayong nagpakahilom ug gitugotan nga padayong pusgayon sa ilang mga kaubanan ang unta putli ug balaan nga imahe sa hustisya. Alang kanila, mas maayong magpaanod –anod lang ug manginabuhi . Hangtod nga kini miabot sa punto nga dili lang sila nga naa sa sulod sa administrasyon sa hustisya ang nakasaksi kundili ang publiko na mismo. Ug sila usab sama sa mga matarong sulod sa hustisya nagpakahilom, nagbagotbot lang sa tago ug wala gyoy gihimo. Kay sama sa mga matarong sa sulod sa hustisya, sila nahadlok, naglikay sa purehisyo ug kahasol, ug labaw sa tanan nawad-an na ug pagsalig nga ang atong mga institusyon ug naandang pamaagi sa pagtaral makasumpo ug makapitol pa kanila.
Maong dinhi ning atong atong ipadayag ang pagyukbo sa talagsaon ug bayanihong buhat nga gihimo ni Major Ferdinand Marcelino ug sa mga matarong mga mga ahencte sa PDEA sa kaso sa Alabang boys.. Gipusta niya dili lamang ang iyang trabaho, ug kinabuhi, kundili mismo ang balor sa iyang baroganan dili diha sa naandan nga institusyon sa hustisya , kundili didto sa balaang altar sa kamatouran nga halos kitang tanan mahadlok motaak ug moatubang.
Legal Information
Pangutana: Makapataka bag pataas ang mga tag-iya ug apartment ug balay sa kantidad sa abangon niini;
Tubag: Human moexpire ang Rent Control Law kun Republic Act 9341 niadtong December 31 sa miaging tuig ug hangtod nga mahimong balaod ang lain nga Rent Control Law, wala nay makapugong sa mga tagiya sa mga gipaabangang balay ug apartment sa pagpataas sa kantidad sa abangan niini bisan unsa pa ka dako.

WALAY SAYOP ANG MGA PANGANDAMAN

Niadtong miaging semana samtang naghinapos ang miaging tuig nahimong dakong balita ang pagpangolata nga gihimo ni DAR Secretary Nazer Pangandaman, ug sa iyang anak nga Mayor sa Masiu Lanao del ngadto sa usa ka amahan ug sa iyang 14 anyos na anak lalaki tungod lang sa panagbangi sa dula nga Golf didto sa Antipolo. Sa usa ka programa sa telebisyon gidetalye sa mga biktima kun giunsa sila pagdagmala sa amahan ug anak nga pangandaman uban sa ilang mga batabata ug guardia didto sa Golf Course nga ilang gidulaan. Krimen nga nahitabo sa dayag nga kahayag sa adlaw ug nasaksihan sa daghan lakip na niini ang anak nga babaye ni Delfin De La Paz nga nakasaksi sa kamangtas ug kabangis nga gipakita sa DAR secretary ug sa iyang anak nga mayor ngadto sa iyang amahan ug sa iyang manghod nga bayongbayong.

Sa ilang pamahayag sa medya walay pagpangulipas nga gipadayag ang mga pangandaman. Hinuon, ang bugtong hinungdan nga ilang gipadayag ngano nga nahitabo kadto mao ang matod pa pagbalikas ug pagpangasaba sa amahan nga de la Paz human nila singiti sa dula nga golf.

Sa usa ka nasod nga naanad na sa inadlaw adlawng balita sa kabangis ug kapintas sa tawo mahulagway diha sa nagkalainlaing laing mga dagkong krimen ug pagpamatay adlaw adlaw nga gibalita sa pamantalaan, halos wala nay makurat nga makabalita sa hitabo sa pagpamun-og ug pangolata. Hinuon ang maong hitabo nahimong dakong balita una sa tanan tungod ka yang personalidad nga unang nahilambigit niini usa ka membro sa gabinete sa Presidente sa nasod, ug ang labing kataw-anan pa dili pa usab dugay nga gikatahong natudlo isip usa sa mga membro sa panel sa gobyerno o GRP Panel nga gitahasan pagkakaron sa pagpadayon sa sinultihay tali sa mga rebeldeng MILF.

Isip usa ka mindanawnon sama sa mga Pangandaman ako gibati kaayog kaulaw ug kahimangod sa maong balita. Kamaayo na lang kaayo untang huna-hunaon nga naa ray taga ato nga matudlo sa gabinete ug saligan sa Pamuno. Apan naunsa na man hinuon ni karon nga inay magdalag garbo sa Mindanao, naglabay na man hinuon ug dakong kauwawon.

Wala kita maghukom ug wala kitay tuyo nga mohimog deretsong paghukom batok sa mga pangandaman. Apan base sa nga taho sa medya iyang giangkon nga nahitabo gayod ang maong pagpangdapat sa mga de la paz, ug diha siyang sa maong hitabo. Ug tin-aw kaayo nga wala siyay gihimo mapugngan na man lang ang maong krimen. Diha lang sa pagpaminaw sa mga pamahayag sa pikas pikas ang usa ka yanong panghuna-huna makatugkad kun asa ang sayop ug kun kinsa ang tagsala. Usa siya ka opisyal nga nagbaton ug dako kaayong pagsalig sa Presidente ug gani base sa prinsipyo nga gitawag sa balaod ug Qualified Political Agency ang iyang mga barognan ug lihok diha sa iyang trabaho ilhon nga iyang sa Presidente . Ang iyang kasaypanan, ilhon usab nga kasaypanan sa Presidente. Mao usab ang iyang anak nga si Mayor Pangandaman, sama sa iyang amahan siya naglukdo gihapon ug dakong kaakohan ug tulubagon isip lider sa iyang katawhan sa Masiu, Lanao del Sur.

Apan pagkaaunugon. Tingali tungod lang sa kainit sa ulo ug kakulang sa pailob, kundili man gani sa kakulangon gayod sa tukmang nga kahimatngon sa ilang kaakohan isip opisyal publiko sayon ra kaayo nilang gitamakan ang ilang batakang obligasyon sa balaod .

Ang buhatan sa gobyerno usa nagsukad sa pagsalig sa publiko. Ang tanang mga opisyal ug empleado sa gobyerno kinahanglan makanunayong magbaton ug kaakohan sa katawhan ug moalagad kanila sa tumang ka responsible, kaligdong, kamaunongon, ug pagkamakugihon . Mao kini ang lagda sa public accountability sa 1987 Constitusyon nga mao ang sukaranan sa panumpa sa katungdan sa mga Pangandaman ug sa tanang mga opisyal sa gobyerno sama kanila. Gani ang maong lagda sa konstitusyon nagmando usab sa mga opisyal sa gobyerno nga magpuyo ug yanong kinabuhi. Pagkabuotan, kaligdong, kamapaubsanon ang gimando sa konstistusyon. Ug kining tanan, sa usa lang ka pamilok, sa usa lang ka gamay nga bangi gilumpag sa mga Pangandaman. Human sa usa ka taphaw nga pagpangayog pasaylo, daghan kaayong gahulat sa usa ka konkretong aksyon sa Presidente aron mapamatuod nga seryoso ang gobyerno pagresolba ning maong kontrobersiya. Apan gawas sa walay klarong imbestigasyon wala gayoy gihimo ang Malacanang aron na man lang mahupay ang pagduda sa kamatinud-anon sa maong imbestigasyon.

Apan kinsa pa man pod kahay makapaabot sa Presidente nga mohimo ning maong lakang batok kang Pangandaman. Kun wala siyay nahimo sa iyang mga sakop nga nasugamak sa mas dako pang kontrobersiya kay sa kang Pangandaman, ngano ba tuod nga himoon man niya kini kang Pangandaman, nga nahilambigit lang sa usa ka kadiyot ug gamayng pagpamun-og. Kinsa ba siya nga mopaleave o moparesign kang Pangandaman nga siya man gani mismo mas dako pa mag tulubagon ug kasal-anan sa iyang katawhan, ug tingali kun hunahunaon mas angay pang unang moresign kang Pangadaman .

Ngil-ad ug dakong skandalo sa pangalagad sa kagamhanan ang kontroversiya ni Pangandaman. Apan sa matang ug kinaiya sa kagamhanan nato karon dili ba nga si Pangandaman naghimo lang kun unsay uso, ug gihimo sa iyang mga kaubanan ug sa iyang labaw?

Para asa man ang gahom nga gigunitan? Pahimuslan, gamiton sa personal nga kapritso, garbo, ug tingusbawan. Mag-unsa man nang kaakohan, konstitusyon ug balaod nga sayon ra man kaayong tumban kun ikaw naa sa kahitas-an ug way mahimo nianang mga tawo nga magreklamo, pul-an ra gihapon na ug mangagho sa kakapoy, kahuyang ug katalaw..Ang importante naa kanimo ang posisyon, gahom ug bahandi. Wala baya sa bokabularyo sa administrayong Arroyo ang pagpaubos, ug ang pagtahod sa katungod sa katawhan.

Kun ang maong baroganan mao ang nagtukmod sa mga Pangandaman aron masugamak sa gireklamo kasaypanan batok sa mga de law Paz, nan wala sila mag-inusara. Halos tanan nga naa sa puwesto puera de los Buenos pagkakaron hapit na matintal sa maong panghunahuna. Wala na moilag balaod ,wala na makadumdom sa ilang tulubagon sa katawhan.

Sa maong kahimtang ug kinaiya sa atong namunoan ,wala masayop ug nagsunod lang sa uso ug urog sa gahom ang mga Pangandaman.

Legal Information

Pangutana: Unsa may citizenship sa ikaupat nga anak ni Manny Pacquiao nga si Queen Elizabeth nga gipanganak niadtong miaging semana didto sa Amerika?

Tubag: Duha ka citizenship o dual citizenship ang iya sa ikaupat nga anak ni Manny Pacquiao. Usa siya ka Filipino kay ang iyang mga ginikanan Filipino man, ug usa usab siya ka amerikana kay didto man siya matawo sa Amerika. Ang Pilipinas man god nagbaton sa gitawag nga jus sanguinis rule sa pagkalungsoranon. Buot ipasabot kun ang amahan o inahan Filipino, bisan asa siya gipakatawo siya ilhon gyong Filipino. Samtang ang balaod sa amerika nagsagop sa gitawag nga jus soli principle o ang pagkalungsoranon tungod kay natawo sa yuta sa nasod. Maong sa kahimtang sa kamanghorang anak ni Manny Pacquiao iya ang duha ka lagda sa Pilipinas ug Amerika, ug siya ilhon nga Filipino American.