Sa pagsulat ning maong lindog sibaw pa kaayo ang balita, mga komentaryo ug hugyaw didto sa amerika ingon man ang ubang mga dapit sa kalibotan nga midawat sa hukom sa katawhang Amerikanhon sa pagpili sa ika 44 ug labing unang itom nga Pamuno sa ilang nasod.
Ang nasod nga niadtong miaging bulan naminghoy tungod sa dako kaayong krisis sa ekonomiya miatubang sa kasaysayan ug mihimo ug usa ka dakong hukom nga wala gayod damha kanhi. Kinsa bay magtuo nga sa usa ka nasod kang kansang katawhanan gidominar sa mga puti ug nahigot pa gihapon sa kultura sa pagpihig sa panit, nga sukad sukad kanunayng puti ang panit sa mga Pamuno, sa unang higayon motugot pangulohan ug usa ka itom?
Apan nahitabo kini niadtong Mierkoles sa Amerikahong eleksyon. Ug dili kadudahan ang hukom sa katawhang Amerikanhon. Landslide ang kadaugan ni Obama. Halos 2/3 sa electoral votes sa maong eleksyon nakuha ni Obama. Ug nahitabo gayod ang kasaysayan nga gihulagway ni Obama mismo sa iyang pakigpulong sa kadaugan sa pag-ingon:
“ Kun duna pa may nagduda nga ang Amerika mao ang dapit diin mahimong possible ang tanan, o nagduhaduha kun ang damgo sa atong mga katigulangan buhi pa ba hangtod karon? O nagkuwestion sa gahom sa atong demokrasya. Siya gitubag karong gabhiona. . . .
Samtang nagsud-ong ko ni Obama nga mideklarar sa maong makasaysayon pakigpulong wala ko kapugngi ang kasina sa nasod sa Amerika. Sa pagkatinuod lang makalibog hunahunaon nga sa kahinundog natong mga Pilipino sa Amerikanhong kinabuhi, kinaiya, ug kultura dala sa gitawag nga colonial mentality nga gibilin sa mga kano kanato ngano ba gayod nga wala man nato maapil pagsundog ang ilang kinaiya ug kultura sa Politika.
Ug sa matag panahon nga modayeg kita sa mga maayong kahimtang ug kinaiya sa Amerikanhong Politika,luyo sa atong panghunahuna motuyhakaw ang kaulawon sa kahugaw sa atong politika ug eleksyon. Pagkaanindot sa Amerikanhong Politika!
Unsay magic ni Obama. Usa lang ka first termer nga Senador nga anak sa kabus nga banay ug wala gyod igdungog kanhi.Giunsa niya pagdasig ang Amerika aron mosuporta kaniya. Giunsa niya pagkombinse ang mga yanong amerikanhong nga motampo sa iyang kampanya nga ang kinatibuk-ang kantidad mokabat ug kapin sa 600 ka milyon ka dolyar? Ang maong salapi maoy gigamit sa usa ka kusog ug malangkobong kampanya aron madungog ug masaksihan ang iyang plataporma.
Iya gyod tingaling panahon kay ngano ba pod nga sa pagbuylo na sa panahon sa kampanya mao may pagtiklaob sa ekonomiya sa Amerika dihang nangabangkarota ang mga dagkong investment banks nga amerikanhon. Mipabor gyod tingali ang kapalaran kay mitumaw ang iyang kandidatora sa panahon nga halos tunglohon na sa katawhan ang administrasyon ni President George Bush ug mga republicans nga mao ang partido ni John Mcain nga iyang kaatbang tungod sa mga palpak niini sa ekonomiya ug bisan pa sa mga international policies lakip na ang gubat sa Iraq.
Apan dili lamang mapasangil sa maong kahimtang ang iyang kadaugan. Gikan pa sa panagtigi niya ug ni Hilary Clinton alang sa democratic nomination. Hangtod sa kalmado apan pintok kaayo niyang pakigdebate kang John Mcain mitumaw kanunay ang hulagway sa kadaugan ni Obama. Abilidad?Karisma? Suwerte? Kining tanan makita diha kang Obama ug sa iyang politikanhong kalamposan.
Apan ang mas malangkobong pagtan-aw motudlo sa kamatouran nga dili si Obama, ni ang iyang abilidad, suwerte ug karisma. Ug ang tinuod nga hinungdan niining tanan mao ang kahamtong, ug katigson sa kulturang politikanhon ug demokrasya nga nagpuyo diha mismo sa politikanhong kinaiya sa amerikanhong nasod. Ug kini gipadayag mismo sa matang sa kampanya nga gipahigayon sa ilang eleksyon. Gidebatehan sa mga kandidato ang mga isyu ug gipaminaw kini sa mga lungsoranon. Plataforma ug dili hitsura. Diskurso, argument ug plano sa liderato, dili sayaw, kanta ug paguapohay .
Ug pagkadali nga gipahigayon ug nasayran ang resulta sa eleksyon. Wala dangtig 24 oras nasayran na ang mananaug.Ug kun unsa kadali ang resulta sa ilang eleksyon ingon niana usa kini ka limpiyo ug katuhoan. Walay bisan usa ka duda ug pasangil sa tikas nga gireklamo.
Ug tingali dili angay hikawan sa pagdayeg mismo si John Mcain nga gilayon miangkon sa iyang kapildehan ug miila sa kadaugan ni Obama. Dili kini sayon buhaton sa usa ka lider atubangan sa iyang mga dumadapig samtang nagbukal ang kainit sa politikanhong pagbati human sa eleksyon. Gani dunay mga taho nga human gideklarar ni Mcain ang iyang pag-ila ug pagdayeg sa kalampusan ni Obama pipila niya ka supporters misiyagit ug mga pagyubit kaniya. Apan iya kini gihimo. Pagkadalayegon ! Pagkasulondon.
Natapos na ang eleksyon sa Amerika. Kaanindot tan-awon sa ilang Politika. Human sa eleksyon nagkahiusa gilayon ang tanan, wala nay nagbagotbot, ug nagreklamo nga gitikasan. Kay limpiyo ug matinud-anon man gyod ang ilang piniliay una sa tanan. Ug kana mao ang elekyon ug politika sa amerika.
Apan samtang mobalik na sa normal ang politika didto, daw sakit kaayong molingi pagbalik sa kamatouran sa Politika sa atong nasod. Kay kun unsa ka dalayegon ang politika sa Amerika,walay makalimod nga mao man usab ka hugaw ug ngil-ad ang sa atong nasod.
Ug kundili mausab ang kangil-ad niini, ingon man sa katikasan sa atong mga politiko ug sa pagkahuyang nato isip katawhan, bisan sa 2010 mawala man tingali si Gloria Arroyo, ang kultura ug kinaiya sa hugawng politika diin siya mitumaw magpabilin ug magpadayon nga mout-ot kanatong tanan.
Tubag: Base sa Konstitusyon sa Amerika,ang electoral college mao ang hugpong sa mga tawo nga gitawag ug mga electors nga pagapilion sa mga botante didto sa Amerika sa panahon sa eleksyon aron sila na ang mopili sa Presidente sa maong nasod. Sukwahi dinhi sa atong nasod diin makapili kitag deretso sa Presidente diha sa atong mga balota panahon sa eleksyon, sa amerika ang mga botante igo lang mopili sa mga electors sa mga kandidato diha sa mga estado nga ang gidaghanon sama sa gidaghanon sa mga senador ug kongresman sa usa ka estado.Pagkakaron dunay 538 nga mga electors ang tanan nga naglangkob sa electoral college sa America. Kun 270 ka mga electors ang mapili pabor sa Presidente o bise Presidente ilhon na siyang modaug . Human sila mapili, sila na ang pormal nga mopili sa Presidente ug bise Presidente nga ilang gibarogan isip mga electors.
Ang nasod nga niadtong miaging bulan naminghoy tungod sa dako kaayong krisis sa ekonomiya miatubang sa kasaysayan ug mihimo ug usa ka dakong hukom nga wala gayod damha kanhi. Kinsa bay magtuo nga sa usa ka nasod kang kansang katawhanan gidominar sa mga puti ug nahigot pa gihapon sa kultura sa pagpihig sa panit, nga sukad sukad kanunayng puti ang panit sa mga Pamuno, sa unang higayon motugot pangulohan ug usa ka itom?
Apan nahitabo kini niadtong Mierkoles sa Amerikahong eleksyon. Ug dili kadudahan ang hukom sa katawhang Amerikanhon. Landslide ang kadaugan ni Obama. Halos 2/3 sa electoral votes sa maong eleksyon nakuha ni Obama. Ug nahitabo gayod ang kasaysayan nga gihulagway ni Obama mismo sa iyang pakigpulong sa kadaugan sa pag-ingon:
“ Kun duna pa may nagduda nga ang Amerika mao ang dapit diin mahimong possible ang tanan, o nagduhaduha kun ang damgo sa atong mga katigulangan buhi pa ba hangtod karon? O nagkuwestion sa gahom sa atong demokrasya. Siya gitubag karong gabhiona. . . .
Samtang nagsud-ong ko ni Obama nga mideklarar sa maong makasaysayon pakigpulong wala ko kapugngi ang kasina sa nasod sa Amerika. Sa pagkatinuod lang makalibog hunahunaon nga sa kahinundog natong mga Pilipino sa Amerikanhong kinabuhi, kinaiya, ug kultura dala sa gitawag nga colonial mentality nga gibilin sa mga kano kanato ngano ba gayod nga wala man nato maapil pagsundog ang ilang kinaiya ug kultura sa Politika.
Ug sa matag panahon nga modayeg kita sa mga maayong kahimtang ug kinaiya sa Amerikanhong Politika,luyo sa atong panghunahuna motuyhakaw ang kaulawon sa kahugaw sa atong politika ug eleksyon. Pagkaanindot sa Amerikanhong Politika!
Unsay magic ni Obama. Usa lang ka first termer nga Senador nga anak sa kabus nga banay ug wala gyod igdungog kanhi.Giunsa niya pagdasig ang Amerika aron mosuporta kaniya. Giunsa niya pagkombinse ang mga yanong amerikanhong nga motampo sa iyang kampanya nga ang kinatibuk-ang kantidad mokabat ug kapin sa 600 ka milyon ka dolyar? Ang maong salapi maoy gigamit sa usa ka kusog ug malangkobong kampanya aron madungog ug masaksihan ang iyang plataporma.
Iya gyod tingaling panahon kay ngano ba pod nga sa pagbuylo na sa panahon sa kampanya mao may pagtiklaob sa ekonomiya sa Amerika dihang nangabangkarota ang mga dagkong investment banks nga amerikanhon. Mipabor gyod tingali ang kapalaran kay mitumaw ang iyang kandidatora sa panahon nga halos tunglohon na sa katawhan ang administrasyon ni President George Bush ug mga republicans nga mao ang partido ni John Mcain nga iyang kaatbang tungod sa mga palpak niini sa ekonomiya ug bisan pa sa mga international policies lakip na ang gubat sa Iraq.
Apan dili lamang mapasangil sa maong kahimtang ang iyang kadaugan. Gikan pa sa panagtigi niya ug ni Hilary Clinton alang sa democratic nomination. Hangtod sa kalmado apan pintok kaayo niyang pakigdebate kang John Mcain mitumaw kanunay ang hulagway sa kadaugan ni Obama. Abilidad?Karisma? Suwerte? Kining tanan makita diha kang Obama ug sa iyang politikanhong kalamposan.
Apan ang mas malangkobong pagtan-aw motudlo sa kamatouran nga dili si Obama, ni ang iyang abilidad, suwerte ug karisma. Ug ang tinuod nga hinungdan niining tanan mao ang kahamtong, ug katigson sa kulturang politikanhon ug demokrasya nga nagpuyo diha mismo sa politikanhong kinaiya sa amerikanhong nasod. Ug kini gipadayag mismo sa matang sa kampanya nga gipahigayon sa ilang eleksyon. Gidebatehan sa mga kandidato ang mga isyu ug gipaminaw kini sa mga lungsoranon. Plataforma ug dili hitsura. Diskurso, argument ug plano sa liderato, dili sayaw, kanta ug paguapohay .
Ug pagkadali nga gipahigayon ug nasayran ang resulta sa eleksyon. Wala dangtig 24 oras nasayran na ang mananaug.Ug kun unsa kadali ang resulta sa ilang eleksyon ingon niana usa kini ka limpiyo ug katuhoan. Walay bisan usa ka duda ug pasangil sa tikas nga gireklamo.
Ug tingali dili angay hikawan sa pagdayeg mismo si John Mcain nga gilayon miangkon sa iyang kapildehan ug miila sa kadaugan ni Obama. Dili kini sayon buhaton sa usa ka lider atubangan sa iyang mga dumadapig samtang nagbukal ang kainit sa politikanhong pagbati human sa eleksyon. Gani dunay mga taho nga human gideklarar ni Mcain ang iyang pag-ila ug pagdayeg sa kalampusan ni Obama pipila niya ka supporters misiyagit ug mga pagyubit kaniya. Apan iya kini gihimo. Pagkadalayegon ! Pagkasulondon.
Natapos na ang eleksyon sa Amerika. Kaanindot tan-awon sa ilang Politika. Human sa eleksyon nagkahiusa gilayon ang tanan, wala nay nagbagotbot, ug nagreklamo nga gitikasan. Kay limpiyo ug matinud-anon man gyod ang ilang piniliay una sa tanan. Ug kana mao ang elekyon ug politika sa amerika.
Apan samtang mobalik na sa normal ang politika didto, daw sakit kaayong molingi pagbalik sa kamatouran sa Politika sa atong nasod. Kay kun unsa ka dalayegon ang politika sa Amerika,walay makalimod nga mao man usab ka hugaw ug ngil-ad ang sa atong nasod.
Ug kundili mausab ang kangil-ad niini, ingon man sa katikasan sa atong mga politiko ug sa pagkahuyang nato isip katawhan, bisan sa 2010 mawala man tingali si Gloria Arroyo, ang kultura ug kinaiya sa hugawng politika diin siya mitumaw magpabilin ug magpadayon nga mout-ot kanatong tanan.
Legal Information
Pangutana: Unsay kahulogan sa electoral college ug unsay papel niini sa eleksyon sa Amerika?Tubag: Base sa Konstitusyon sa Amerika,ang electoral college mao ang hugpong sa mga tawo nga gitawag ug mga electors nga pagapilion sa mga botante didto sa Amerika sa panahon sa eleksyon aron sila na ang mopili sa Presidente sa maong nasod. Sukwahi dinhi sa atong nasod diin makapili kitag deretso sa Presidente diha sa atong mga balota panahon sa eleksyon, sa amerika ang mga botante igo lang mopili sa mga electors sa mga kandidato diha sa mga estado nga ang gidaghanon sama sa gidaghanon sa mga senador ug kongresman sa usa ka estado.Pagkakaron dunay 538 nga mga electors ang tanan nga naglangkob sa electoral college sa America. Kun 270 ka mga electors ang mapili pabor sa Presidente o bise Presidente ilhon na siyang modaug . Human sila mapili, sila na ang pormal nga mopili sa Presidente ug bise Presidente nga ilang gibarogan isip mga electors.
No comments:
Post a Comment