ANG KAPUSLANAN SA PARAFFIN TEST

BALAOD UG KAMATOURAN

Ni:

Atty. Ver Quimco

ANG KAPUSLANAN SA PARAFFIN TEST

Sa nabaniog kaayong balita sa kamatayon sa asawa ni magsisibya ug kanhi kongresman Ted Failon, ingon man ang kontrobersya sa binurukinto nga pagimbestigar ug pagdakop sa iyang mga katabang, nahisgotan ang pamaagi sa imbestigasyon nga gitawag ug paraffin test. Matod pa sa gihimo nga paraffin test sa kapolisan ngadto kang Ted Failon ingon man sa namatay niyang asawa parehong negatibo ang resulta. Ning atong lindog atong hisgotan unsa gayod kining paraffin test ug unsay kapuslanan niini sa imbestigasyon.

Ang paraffin test usa ka pamaagi sa imbestigasyon nga nagtumong sa pagsuta kun ang usa ka tawo nakapabuto ba o wala sa usa ka pusil o armas de fuego. Ning maong pamaagi ihidhid sa panit ang gitawag ug liquefied paraffin wax, aron molugwa gikan sa mga lungag sa panit nga agianan ug singot o pores ang mga elemento sa pulbora nga molagsik sa panahon nga mobuto ang usa ka pusil. Unya kun molutaw ang mga bughaw nga puntik ibabaw niini kini maoy timailhan sa mga nitrates nga milugwa ug sa posibilidad nga nakapaboto gayod ang suspetsado o ang tawo nga gipailalom sa maong test . Kini ipresenta sa hukmanan sa usa ka technician nga modrawing ug mohulagway sa maong mga bughaw nga puntik nga molakra sa gihidhid nga paraffin wax sa panit.

Apan bisan kun maoy na kini ang naandan ug gihimo halos sa tanang mga imbestigasyon sa mga krimen gigamit ang usa ka armas de fuego, halos nabiyaan na sa kapanahonan kini maong pamaagi. Ug kini wala na gyoy dakong gibug-aton sa ebidensya. Gani halos singkuwenta na ka tuig kanhi didto sa Amerika nakuwestion na kining maong pamaagi. Atubangan sa Warren Commission nga nag-imbestigar niadtong pagpatay kang kanhi Presidente sa Amerika gimatuod sa usa ka ka eksperto sa Federal Bureau of Investigation nga dili gayod kasaligan ang resulta sa paraffin test. Sa pagsulay nga iyang gihimo sa paraffin test nga gihimo sa duha ka kamot sa 17 ka mga tawo nga gapaboto ug 38 calibre nga armas ginamit lang ang usa ka kamot nagpakita nga walo sa maong 17 ka mga tawo nga nagpaboto negatibo ang resulta, o walay nakita nitrates and ilang duha ka mga kamot. Ang resulta sa laing tulo sa maong mga tawo nga gisulayan nagpakita nga negatibo diha sa kamot nga ilang gigamit sa pagpaboto ug positibo hinuon ang kamot nga wala nila igunit sa rebolber nga ilang gipaboto. Ug laing upat sa maong mga tawo nga pakita sa resulta nga positibo ang duha nila ka mga kamot bisan usa lang nila ka kamot ang gigamit pagpaboto.

Ug bisan gani ang positibo nga resulta sa parafiin test dili usab mahimong basehan sa tino nga konklusion nga polbora gayod sa armas de fuego ang gigikanan sa nitrates nga makita diha sa paraffin test, kay ang maong mga elemento sa nitrates dili lamang magagikan sa polbura sa pusil, mahimong kini magagikan sa aso sa sigarilyo, mga polbora sa firecrackers,fertilizers ug bisan gani ang paghilam sa mga batong, mongos ug kining gitawag nga mga leguminous plants, mahimo gihapong hinungdan nga makabaton ug nitrates ang panit sa tawo nga mahimong positibo sa paraffin test.

Maong base niining maong mga pagtuon wala na gayod gamita ug saligi sa ubang mga nasod diha sa ilang mga imbestigasyon ang paraffin test. Ug mismo ang Korte Suprema sa atong nasod, sa daghan na kaayong mga desisyon niini mideklarar nga dili gayod kasaligan ang resulta sa paraffin test sa isyu kun nakapaboto ba o wala ug pusil ang tawo nga gisulayan niini. Gani niadtong nabaniog kaayong kaso nga murder batok kang Claudio Teehankee Jr, tungod sa pagpatay sa mga batan-on nga sila si Maureen Hultan ug kauban niining si Roland Chapman wala gyod tuhoi sa Korte Suprema ang pangulipas ni Teehankee Jr, ginamit ang resulta sa paraffin test nga nagpakita nga negatibo siya niini. Didto gimatuod usab sa eksperto nga ang mga nitrates sa polbura sa bala sa pusil dali ra kaayong makuha human paningta ang usa ka tawo o bisan sa kahimtang diin hugasan kini ug suka.

Maong base ning maong kasinatian wala na gayoy gibug-aton ang paraffin test diha atong mga hukmanan. Tingali mahimo lang kining pruyba nga nakuha ang mga nitrates gikan sa lawas sa usa ka tawo, apan kini wala mamatuod nga ang maong mga nitrates gikan sa polbura sa bala sa pusil, ug labaw na nga kini dili maghatag ug katinoan nga nakapaboto ba o wala ang usa ka tawo nga gipailalom sa maong test.

Ang kasinatian sa nabaniog na kaayong hitabo sa imbestigasyon sa kamatayon sa asawa ni Ted Failon naghulagway lang unsa pa gayod ka kinaraan ug walay alamag ang pamaagi sa atong mga imbestigador. Ug dili lang gani ang pagamit sa halos wala nay kapuslanan nga sistema sa paraffin test ang makita didto. Mismo ang palpak ug klaro kaayong supak sa balaod nga pagpangdakop ug pagpangimbestigar sa mga tawo sa panimalay ni Faelon naghulagway nga kun dili man masaligan ang sistema ug ang mga kahimanan sa imbestigasyon sa atong nasod, labaw pang walay alamag, ug dili kasaligan ang daghan sa atong mga imbestigador ug tigpatuman sa balaod.

Legal Information

Pangutana: Unsang matang sa buhatan ang Public Attorney’s Office;

Tubag: Ang Public Attorney’s Office mao ang ahensya sa kagamhanan ilalom sa Department of Justice nga nagtumong paghatag ug libreng serbisyong ngadto sa mga kabus ug sa mga tawo nga walay ikasarang pagbayad ug pribadong abogado. Kay buhatan man kini sa gobyerno wala gayoy balayronon ang si bisan kinsa nga tabangan sa mga abogado niini. Gawas sa mga nagsumbong sa mga kasong kriminal, ang si bisan kinsang kabus nga dunay bisan unsang kaso mahimong maduol ug mopahimulos sa libreng tabang legal sa maong buhatan.

DAKONG KRIMEN ANG PAGTUDLOG DAOTAN NGADTO SA MGA BATA.

BALAOD UG KAMATOURAN

Ni:

Atty. Ver Quimco

DAKONG KRIMEN ANG PAGTUDLOG DAOTAN NGADTO SA MGA BATA.

May tulubagon ba sa balaod ang usa ka tawo nga mosugo sa usa ka bata nga mohimog krimen?. Pangutana kini sa usa sa atong mga magbabasa kinsa mipadala ug sulat aron matubag ang maong pangutana dinhi mismo ning atong lindog. Sa sulat nga iyang gipadala didto sa atong buhatan sa Call for Justice, ang mao natong magbabasa nagkanayon:

Dear Atty. Ver Quimco:

Molupyo ako sa usa sa mga barangay sa banika nga bahin dinhi sa Iligan ug kanunay gyod kung nagbasa ning imong lindog dinhi sa Bisaya. Nalipay kaayo ko niini Atty Ver kay ang imong lindog ako man pod nga mapaambit ug mapabasa sa among mga silingan dinhi. Ug sila nahimuot usab pag-ayo kay daghan kaayog silag nahibaw-an sa mga punto sa balaod ug sa mga kamatouran sa atong katilingban.

Misulat ko kanimo kay gusto kung matin-awan sa suliran nga ako na gyong kaugalingon. Pipila na ka bulan dunay batanh lalake nga 16 anyos nga akong gipapuyo dinhi sa amo kay milayas gikan sa ilang panimalay. Giapas siya sa iyang amahan hangtod nga ang iyang amahan ako na pong nakonbinsir nga dinhi na lang pod mopuyo sa amo kay aron makatabang pagpanguma aron mabuhi pod siya ug ang iyang anak nga ako na pong giisip nga akong kaugalingong anak.

Nagsugod kining akong suliran Atty. sa dihang gisumbong kanako ning maong bata nga ang among Purok President nga silingan nako misulay ug konbinsir kaniya ug misugo kaniya nga mangawat ug mga butang dinhi sa among panimalay. Maayo na lang gani nga wala gayod magpatuo kining bataa, ug misumbong hinuon kanako. Natingala kaayo ko kun unsay kasuko ning maong Purok President dinhi kanako nga nakahimo man siya sa ingon. Walay bale kanako Atty Ver, kay wala man gyod mahinayong ang iyang gisugo, apan ako naluoy sa bata kay kanunay ra gihapon niyang makaestorya ug misumbong kanako nga padayon niya kining gihulhogan nga mangawat sa akong mga butang.

Tungod niini nakahukom ko nga masumpo kining iyang dili maayong buhat. Dili ko gusto nga magkaaway kami maong gusto kung ipaagi kining tanan sa balaod, ug gusto ko nga una sa tanan masayod kun unsa gayoy balaod. Tinuod bisan kinsa kanato makaingon gyod nga daotan ang iyang gihimo ngadto sa bata, apan kun kini daotan duna bay balaod nga nagsilot niini. Kun duna man unsa may iyang silot? Ug unsa may akong buhaton.

Salamat daan sa imong pagtagad .

Imong magbabasa:

Mr. Ramos.

Salamat kaayo Mr. Ramos sa imong pagsalig ning atong lindog ug sa Bisaya. Ang bisan unsang buhat sa pagpahimulos sa linghod panglawas ug pangisip sa usa ka bata usa ka krimen. Ug dayag na lang nga ang pagtudlo ug krimen u gang pagsugo sa usa ka bata nga mohimo ug krimen lakip ning maong mga krimen. Kini nakahan-ay sa mga krimen nga gitawag ug Chid Abuse nga gisilotan sa Republic Act 7610 , Kun Child Abuse Act.

Taas kaayo ang silot nga gipahamtang ning maong balaod kun mapamatud-an ang kasal-anan sa sinumbong didto sa hukmanan. Mahimong moabot sa 20 ka tuig sa reclusion temporal ang mahiagoman sa sinumbong kun Makita siyang sad-an sa hukmanan. Ingon niana ka higpit ang balaod batok sa bisan unsang buhat sa pag-abuso ug pagbinuang sa linghod nga lawas ug panghunahuna sa usa ka bata. Base sa maong balaod ang mga batan-on nga wala pa motangkod ug 18 anyos ang pangedaron giila pang mga bata ang bisan unsang matang sa pag-abuso ug pagphimulos sa ilang lawas ug panghunahuna giila sa balaod isip krimen nga Child Abuse.

Kun gusto mo gayong ipasaka kining maong sumbong, mahimong modangop ka sa buhata sa Department of Social Welfare and Development sa inyong dapit aron isumbong ang maong hitabo dala ang maong bata. Sila na unya ang mohimog case study, ug dugang imbestigasyon uban sa mga autoridad ug kun makita nila ang pruyba sa maong krimen sila na ang mobarog uban sa maong bata aron mopasaka sa kaso nga Child Abuse.

Hinuon mahimo usab nga sa dili pa nimo himoon kining maong mga lakang atubangon nimo sa mabugnawon nga paagi ang maong Purok President aron madungog pod ang iyang bahin. Gani mas maayo nga imo pod siyang mapatawag sa inyong barangay aron didto magkadayganay kamo sa hinigala nga paagi. Basin pa man ug nagkulang lang siya sa tukmang kasayoran sa balaod, o nagkulang lang ang iyang kahimatngon sa iyang kaakohan isip usa ka maayong silingan ug lider sa inyong Purok.

Hinuon kun gusto nimo, ug sa kahimtang nga imong gituhoan nga angay gyod siyang manubag sa silot sa balaod imo ang tanang katungod uban sa bata, uban sa pag-abag sa amahan niini nga matod mo naa na usab nagpuyo sa imong panimalay ang pagdangop sa DSWD aron kamo matabangan nga maimbestigar ug mapasaka ang kasong Child Abuse batok sa mao ninyong Purok President.

Ang labing mahinungdanon niining tanan mao nga ang pagtinahuray ug pagsunod sa balaod kanunay gayod untang tamdan diha sa inyong komunidad, sama nga ang pagtahod sa tanan kinahanglan himoon bisan pa man ngadto sa mga inosenteng kabataan nga sama kanato mga tawo usab ug may dignidad.

Gani mismo si Kristo sa balaang kasulatan higpit kaayong mibaod nga ang si bisan kinsang tawo nga makaangin sa mga inosenteng kabataan maayo pang batobatoan ug iampo sa dagat.

Legal Information

Pangutana: Unsay kaso nga mahimong ipasaka batok sa usa ka tawo nga miputol sa usa ka hose sa tubig nga gigamit sa ilang komunidad ug milatas sa usa ka public land?

Tubag: Mahimong ipasaka batok sa maong tawo ang krimen nga gitawag ug Malicious Mischief. Ang Malicious Mischief mao ang krimen nga mahimo diha sa pagpangguba sa mga butang sa laing tawo tungod sa bisan unsang daotan nga tumong. Unom ka bulan sa labing taas ang silot nga gipahamtang niini sa balaod.

SILANG MGA BAR TOPNOTCHERS

BALAOD UG KAMATOURAN

Ni:

Atty.Ver Quimco

SILANG MGA BAR TOPNOTCHERS

Laing hut-ong sa mga bag-ong abogado ang nadugang sa listahan sa mga manlalaban sa atong nasod. 1,310 ka mga malamposong graduado sa balaod ang mipasar sa 2008 Bar examinations. Ang maong gidaghanon mokabat ug kapin 20 porsinto sa 6,364 ka mga graduado sa balaod nga mikuha sa maong pasulit. Usa kini ka butang nga tin-aw nga gikalipay sa liboan nga mga kabanay ug higala sa maong mga bag-ong abogado.

Apan kun unsa ka dako ang garbo ug kalipay niadtong nakapasar ,dayag nga mas dako pa ang kalipay nga gibati niadtong mas may palad ug abilidad nga nahimong mga bar topnotchers. Gani kaming mga professor ingon man ang among mga estudyante dinhi sa MSU College of Law extensikon sa MSU IIT sa Iligan City misuliyaw man gani sa balita nga usa sa among mga estudyante ug produkto dinhi nga si Mylene Amerol Macumbal ang pinalanggang asawa ni Judge Arassad Macumbal nahimong 2^nd placer sa maong bar examination ug halos pugnit lang ang gamay kaayong puntos nga labaw sa 1^st placer kaniya. Una kining hitabo nga ingon niini ka taas nga dungog sa usa ka bar examinee ang nakuha dinhing dapita ug mismo sa usa pa gayod ka local nga tulunghaan sa balaod. Mosugot silag sa dili Atty. Mylene A. Macumbal ug ang tulunghaan sa balaod sa MSU-IIT extension nakakulit nag usa ka titik sa kasaysayan sa bar examinations sa atong nasod.

Sa kapin na sa usa ka gatos ka higayon nga gipahigayon ang bar examinations sa atong nasod , kapin na usa sa gatos ang mga bar topnotchers , ug laing gatosan ka mga banggiitang mga abogado nga nakamarkag dakong puntos ug nahatalay sa top ten sa matag bar examinations isip mga bar topnotchers usab. Ang ilang pagkabartopcher nahimong dako kaayong puhonan aron sila magmalamposon dili lamang sa ilang propesyon kundili usab sa ubang mga wanang sa paningkamot nga ilang gisudlan. Gani daghan kanila nahimong mga inilang mga lider sa nasod ug sa mga komunidad nga ilang gipuy-an. Sa atong nasod lang daan, tulo sa mga nahimong Presidente sa atong nasod parehong mga bartopnothers.

Apan gikan niining mga palaran ug maalamong hut-ong sa mga abogado, naa pa gyoy pipila kang kansang mga bituon mas misanag pag-ayo tungod kay nahimong makasaysayon ang mga kahimtang diin ilang nakab-ot ang dungog sa pagkabar topnotcher. Ug alang kanako nag-una kanila ang mosunod nga mga inilang mga abogado:

1. Si kanhi Senador Jose Diokno: Wala makahuman sa kurso sa abogasiya. 2^nd year pa lang siya sa dihang gipul-an siyag tungha ug mihangyo na lang sa Korte Suprema nga tugotan nga mokuha sa bar examinations. Ug nahimo siyang no.1 bar nothcer sa 1944 bar examinations , uban ni kanhi senador Jovito Salonga nga pareha kaniya ug puntos;

2. Si kanhi Presidente Marcos nga sa kasaysayan maoy bugtong bar examinee nga gipailalom sa usa ka oral re examination. Diin ang tanan nga mga membro sa Korte Suprema nagtigom gayod sa usa ka en banc session aron linawas nga mosukitsukit sa mga pangutana ngadto kang Marcos kay agrabyado sila sa daghan kaayong subject nga naperfect ang score ni Marcos;

3. Si kanhi Supreme Court associate justice Florenz Regalado nga maoy giila nga nakaangkon ug labing taas nga score nga mokabat ug 96.7 niadtong bar examinations sa 1954;

4. Si kanhi Senador Tecla San Andres Ziga nga giila nga labing unang babaye nga bar topnotcher. Siya ang 1^st placer sa 1930 Bar examinations;

5. Si kanhi Presidente Diosdado Macapagal, si kanhi Presidente Manuel Roxas parehong mga 1^st place bar topntochers samtang ang mindanawnon nga si kanhi bise Presidente Emmanuel Pelaez usa usab ka bar topnotcher.

Daghan pa kaayong mga sikat ug makasaysayong mga bartopnothchers nga wala nato mahisgott ug samtang nagtuyok pa ang kasaysayan daghan pang mosubang aron sublion kundili palabwan pa ang talagsaong kalamposan nga ilang nahimo.

Dako kaayong dungog ug pribilihiyo ang pagkatopnotcher sa bar examinations. Pangandoy kini sa daghang mga batan-on ug tinun-an sa balaod. Apan sa atong nasod , wala na kinahanglana ang mga bar topnothcer aron mapabarog ang tinuod nga katarongan ug hustisya. Gani sobra na kaayo ang kapin na sa 40 mil ka mga abogado kun unta magamit lang sa insaktong paagi ang ilang propesyon. Kun unta bisan gamay lang nga tipik sa ilang gidaghananon ang magmatinud-anon sa pagtuman sa ilang panumpa sa pagpanglaban. Ang paglaban sa hustisya, ang pag-alagad sa katilingban, ang paghimo sa balaod isip lig-ong instrumento sa kausaban ug kalingkawasan batok sa tanang matang sa pagpahimulos ug panaugdaug sa atong katilingban.

Subli natong gipahilipayan ang bag-ong hut-ong sa mga abogado ug labi na ang mga topnotchers sa 2008 Bar examinations. Makadugang unta sila sa gamayng hut-ong sa mga manlalaban nga misanong gayod sa matuod nga mando sa propesyon diha sa paglaban , dili sa pagtabon sa kamatouran, diha sa pagpanalipod, dili sa pagyatak sa hustisya.

Legal Information

Pangutana: Makapila mahimong mosubli pagkuha sa bar examinations human maflunk o mahagbong ang usa ka examinee?

Tubag: Base sa mga tamdanan nga gipakanaug sa Korte Suprema ang usa ka graduado sa kurso sa balaod gitugotan lang sa lima ka hugna sa pagtake sa bar examinations. Human sa tulo ka kapakyasan dili siya tugotan nga motake sa ikaupat nga higayon hangtod nga motungha siyag balik sa fourth year sa College of law ug motake sa mga review subject. Kun dili gyod siya makapasar human sa lima ka hugna sa pagtake dili na gyod siya tugotan pa nga motake sa bar exams.

PANALIPDI ANG MGA KABUS. PANALIPDI ANG BALAOD.

BALAOD UG KAMATOURAN

Ni:

Atty. Ver Quimco

PANALIPDI ANG MGA KABUS. PANALIPDI ANG BALAOD.

Sa iyang pambukas nga pakigpulong didto sa 12^th IBP National Convention of Lawyers, si Chief Justice Renato Puno mipalanog sa usa ka bug-at kaayong hagit sa mga abogado sa atong kapanahonanan karon. Ang pagbarog uban sa mga kabus batok sa tanang matang sa pagpahimulos ug pagpanaug-daug. Ang pagpanalipod sa gahom sa balaod batok sa mga pagtuis ug pagtampalas sa hustisya.

Kalipay nato nga nakahigayon pagtambong ug nahimong usa sa kapin kun kulang 2,300 ka mga abogado sa tibuok nasod nga mitambong sa maong panagtigom nga gipahigayon didto sa Bacolod City niadtong Marso 26, ngadto sa 27. Ug didto atong gikahimamat ang ubay ubay na natong mga higala ug kaila, ingon man gikaila pa lang nga mga igsoong abogado sa nagkalainlaing dapit sa nasod. Gani nadasig kaayo kita sa timbaya sa pipila sa atong mga kaubang abogado, usa kanila si Atty.Benjamin Galindo sa Misamis Occidental nga miingon nga dili gyod siya mosipyat pagpalit sa senemanang hulad sa Bisaya aron lang mabasa kining atong lindog. Gikauban niya didto ang daghan pa kaayong mga abogado sa Misamis Occidental pinangulohan ni Atty. Rudy Pactolin, ang ilang IBP Chapter President, ingon man usab sa akong dekano sa tulunghaan sa balaod nga akong giisip isip ikaduhang amahan, si retired Judge Ceferino T. Ong.

Makapahinuklog ang mga pamahayag ni Chief Justice Renato Puno. Ug klaro nga kini haom kaayo sa mga panghitabo sa atong nasod pagkakaron. Kinsa pa man tuod ang nagagunit sa labing dakong kaakohan aron panalipdan ang walay ikasukol ug gipahimuslang katawhan, dili ba mismo ang mga manlalaban. Dili ba sila man ang misaad niini diha sa ilang panumpa sa propesyon o lawyers oath, ug kini usa sa mga nag-unang mga kamandoan diha sa Code of Professional Responsibility sa mga abogado. Angay lang ug kinahanglan gayod kining himoon.

Usa ka bantogang magsusulat sa Englatiera nga si Oliver Godsmith makausa namahayag –“ Laws Grinds the Poor. The Rich Rules the Law” Kini makita sa hulagway sa hustisya sa atong nasod. Sa kadaghan na kaayo sa atong mga balaod. Sa nagtumpi tumpi na nga mga local nga mga ordinansa, ug mga kamandoan, ug resolusyon sa mga ahengsyang administratibo sa gobyerno kini wala gyod makahahatag ug kalainan sa kinabuhisa kinabag-ang kabus. Gimandoan man unta sa atong konstitusyon ang atong kagamhanan sa pagbaton sa baroganan nga gitawag ug Social Justice , ang baroganan sa paghatag ug mas dakong pagtagad niadtong mga kabus ug uyamot diha sa balaod ug pagpatuman niini apan wala kini mahitabo sa tinuod nga kahimtang. Kay bisan tuod ug daghan na kaayong mga balaod nga napasar sa kongreso alang sa mga kabus ug huyang nga mga sector sama sa mga urban poor, mamumuo, mag-uuma, mangingisda, lumad, kababayen-an, katigulangan , ug uban pang makaluoluoy nga hut-ong, wala gyod kini mahatagi ug katumananan. Kay mismo ang mga nagpatuman niini u gang mga tigdumala sa hustisya wala may kinasingkasing nga tumong nga hatagan kinig kinabuhi.

Maong samtang nagkadaghan ang balaod, nagkadaghan ang mga abogado, misamot hinuon ka daghan ang inhustisya, panaugdaug ug pagpahimulos. Ug daw halos wala nay tawo nga mosalig nga mapanalipdan siya sa balaod. Hinuon nagkadaghan ang mga tawo nga nawad-an nag paglaom ug pagsalig sa atong mga institusyon. Ug kini makita hulagway sa inadlaw-adlaw natong kasinatian. Sa laing bahin kini misangpot sa paghari sa pipila ka mga adunahan ug nagharing hut-ong. Sila man kadtong dunay salapi nga ikasuborno sa mga nagagunit sa balaod ug nagpatuman sa hustisya. Sila man kadtong dunay gahom ug koneksyon ibabaw sa mga tigpatuman sa balaod. Ug sa kadunot sa sistema, ug kakurakot sa atong mga ahensya sa kagamahan ug hustisya sayon ra kaayo nilang ipatigbabaw ang ilang gustong mahitabo bisan pa man sukwahi kini sa balaod. Samtang intawon ang kinabag-ang kabus maoy gilisod lisod ug sayon ra kaayong signiton sa gamay kaayong mga bikil, ug na maoy naglukdo sa gibug-aton sa mga palas-onon sa kagamhanan ug balaod nga gitungtungoan sa pipila mga mga adunahan ug gamhanan. Kining maong kahimtang mao ang milumpag sa tinuod nga kahulogan sa demokrasya nga mao ang paghari sa kabubut-on sa kinabag-an ug mayoriya sa katawhan.

Dili bag-o ang awhag ni Chief Justice Renato Puno ngadto sa mga abogado. Gani mao kini ang tinuod ug gipanumpa nga kaakohan sa usa ka abogado nga ilang gitun-an bisan pa sa ilang pagtungha sa balaod. Ako mismo kanunay nang nakadungog ning maong maymay sa niadtong bata pa kaayo ako sa akong amahan nga maoy nagdasig kanako aron maabogado. Apan sa 43,000 ka mga abogado karon sa atong nasod pipila lang kaha ang adunay kasingkasing aron himoon kining maong buluhaton? Pipila lang kaha ang andam mosakripisyo aron atimanon ang panginahanglan sa hustisya sa masang katawhan. Dili daotan ang maningil ug mahimong adunahan dinhi ning maong propesyon. Ang dili maayo mao nga diha sa pagpanginabuhi ug pagpangita ug tingusbawan pinaagi ning maong propesyon, daw nahikalimtan sa kinabag-ang mga abogado ang tinuod nilang buluhaton ug misyon. Ug matod pa ni Puno mas bug-at kining maong hagit pagkakaron nga hilabihan ka dako ang kalisdanan ug kagutom nga giatubang sa atong nasod ug sa tibuok kalibotan tungod ning nasinati nga global economic recession.

Ug labaw sa tanan ang kaakohan sa pagpanlipod sa mga kabus dili lamang iya sa mga abogado. Kaakohan kining nga kinahanglan tamdan natong tanan bisan unsa pa man ang atong propesyon, trabaho, negosyo ug hut-ong sa katilingban. Ang pag-unong sa kalisod ug pagpakig-uban sa mga timawa mahimo natong hatagan ug katumanan diha sa atong inadlaw-adlaw nga pagpakiglambigit sa atong mga igsoon. Ug kini mahimo diha sa pagtan-aw sa atong mga igsoon dili isip mga butang nga pahimuslan ug gamiton, kundili isip mga nawong ug representasyon sa atong Ginoong Hesus dinhi sa tawhanong kalibotan.

Kay sa madugayg sa madali. Sa gusto nato ug sa dili. Maabogado man kita o dili, bisan unsa man ang atong propesyon ug negosyo moabot gayod ang gutlo nga kita paninglan sa Diyos kun giunsa nato siya pagtagad ang labing kabus sa atong kaigsoonan

Makahuloganon unta ang atong pagpamalandong ug pagsinati sa Semana Santa.

Legal Information

Pangutana: Unsay kahulogan sa Social Justice;

Tubag: Ang social justice mao ang doktrina nga gimontar sa atong konstitusyon nga nagmando sa kagamhanan sa paghatag ug una ug labing dakong pagtagad sa mga kabus ug huyang nga hut-ong sa katilingban. Gihubad kini ni kanhi Presidente Ramon Magsaysay sa pag-ngon. Ang mga kabus kinahanglang adunahan diha sa balaod.