DAKONG KRIMEN ANG PAGTUDLOG DAOTAN NGADTO SA MGA BATA.

BALAOD UG KAMATOURAN

Ni:

Atty. Ver Quimco

DAKONG KRIMEN ANG PAGTUDLOG DAOTAN NGADTO SA MGA BATA.

May tulubagon ba sa balaod ang usa ka tawo nga mosugo sa usa ka bata nga mohimog krimen?. Pangutana kini sa usa sa atong mga magbabasa kinsa mipadala ug sulat aron matubag ang maong pangutana dinhi mismo ning atong lindog. Sa sulat nga iyang gipadala didto sa atong buhatan sa Call for Justice, ang mao natong magbabasa nagkanayon:

Dear Atty. Ver Quimco:

Molupyo ako sa usa sa mga barangay sa banika nga bahin dinhi sa Iligan ug kanunay gyod kung nagbasa ning imong lindog dinhi sa Bisaya. Nalipay kaayo ko niini Atty Ver kay ang imong lindog ako man pod nga mapaambit ug mapabasa sa among mga silingan dinhi. Ug sila nahimuot usab pag-ayo kay daghan kaayog silag nahibaw-an sa mga punto sa balaod ug sa mga kamatouran sa atong katilingban.

Misulat ko kanimo kay gusto kung matin-awan sa suliran nga ako na gyong kaugalingon. Pipila na ka bulan dunay batanh lalake nga 16 anyos nga akong gipapuyo dinhi sa amo kay milayas gikan sa ilang panimalay. Giapas siya sa iyang amahan hangtod nga ang iyang amahan ako na pong nakonbinsir nga dinhi na lang pod mopuyo sa amo kay aron makatabang pagpanguma aron mabuhi pod siya ug ang iyang anak nga ako na pong giisip nga akong kaugalingong anak.

Nagsugod kining akong suliran Atty. sa dihang gisumbong kanako ning maong bata nga ang among Purok President nga silingan nako misulay ug konbinsir kaniya ug misugo kaniya nga mangawat ug mga butang dinhi sa among panimalay. Maayo na lang gani nga wala gayod magpatuo kining bataa, ug misumbong hinuon kanako. Natingala kaayo ko kun unsay kasuko ning maong Purok President dinhi kanako nga nakahimo man siya sa ingon. Walay bale kanako Atty Ver, kay wala man gyod mahinayong ang iyang gisugo, apan ako naluoy sa bata kay kanunay ra gihapon niyang makaestorya ug misumbong kanako nga padayon niya kining gihulhogan nga mangawat sa akong mga butang.

Tungod niini nakahukom ko nga masumpo kining iyang dili maayong buhat. Dili ko gusto nga magkaaway kami maong gusto kung ipaagi kining tanan sa balaod, ug gusto ko nga una sa tanan masayod kun unsa gayoy balaod. Tinuod bisan kinsa kanato makaingon gyod nga daotan ang iyang gihimo ngadto sa bata, apan kun kini daotan duna bay balaod nga nagsilot niini. Kun duna man unsa may iyang silot? Ug unsa may akong buhaton.

Salamat daan sa imong pagtagad .

Imong magbabasa:

Mr. Ramos.

Salamat kaayo Mr. Ramos sa imong pagsalig ning atong lindog ug sa Bisaya. Ang bisan unsang buhat sa pagpahimulos sa linghod panglawas ug pangisip sa usa ka bata usa ka krimen. Ug dayag na lang nga ang pagtudlo ug krimen u gang pagsugo sa usa ka bata nga mohimo ug krimen lakip ning maong mga krimen. Kini nakahan-ay sa mga krimen nga gitawag ug Chid Abuse nga gisilotan sa Republic Act 7610 , Kun Child Abuse Act.

Taas kaayo ang silot nga gipahamtang ning maong balaod kun mapamatud-an ang kasal-anan sa sinumbong didto sa hukmanan. Mahimong moabot sa 20 ka tuig sa reclusion temporal ang mahiagoman sa sinumbong kun Makita siyang sad-an sa hukmanan. Ingon niana ka higpit ang balaod batok sa bisan unsang buhat sa pag-abuso ug pagbinuang sa linghod nga lawas ug panghunahuna sa usa ka bata. Base sa maong balaod ang mga batan-on nga wala pa motangkod ug 18 anyos ang pangedaron giila pang mga bata ang bisan unsang matang sa pag-abuso ug pagphimulos sa ilang lawas ug panghunahuna giila sa balaod isip krimen nga Child Abuse.

Kun gusto mo gayong ipasaka kining maong sumbong, mahimong modangop ka sa buhata sa Department of Social Welfare and Development sa inyong dapit aron isumbong ang maong hitabo dala ang maong bata. Sila na unya ang mohimog case study, ug dugang imbestigasyon uban sa mga autoridad ug kun makita nila ang pruyba sa maong krimen sila na ang mobarog uban sa maong bata aron mopasaka sa kaso nga Child Abuse.

Hinuon mahimo usab nga sa dili pa nimo himoon kining maong mga lakang atubangon nimo sa mabugnawon nga paagi ang maong Purok President aron madungog pod ang iyang bahin. Gani mas maayo nga imo pod siyang mapatawag sa inyong barangay aron didto magkadayganay kamo sa hinigala nga paagi. Basin pa man ug nagkulang lang siya sa tukmang kasayoran sa balaod, o nagkulang lang ang iyang kahimatngon sa iyang kaakohan isip usa ka maayong silingan ug lider sa inyong Purok.

Hinuon kun gusto nimo, ug sa kahimtang nga imong gituhoan nga angay gyod siyang manubag sa silot sa balaod imo ang tanang katungod uban sa bata, uban sa pag-abag sa amahan niini nga matod mo naa na usab nagpuyo sa imong panimalay ang pagdangop sa DSWD aron kamo matabangan nga maimbestigar ug mapasaka ang kasong Child Abuse batok sa mao ninyong Purok President.

Ang labing mahinungdanon niining tanan mao nga ang pagtinahuray ug pagsunod sa balaod kanunay gayod untang tamdan diha sa inyong komunidad, sama nga ang pagtahod sa tanan kinahanglan himoon bisan pa man ngadto sa mga inosenteng kabataan nga sama kanato mga tawo usab ug may dignidad.

Gani mismo si Kristo sa balaang kasulatan higpit kaayong mibaod nga ang si bisan kinsang tawo nga makaangin sa mga inosenteng kabataan maayo pang batobatoan ug iampo sa dagat.

Legal Information

Pangutana: Unsay kaso nga mahimong ipasaka batok sa usa ka tawo nga miputol sa usa ka hose sa tubig nga gigamit sa ilang komunidad ug milatas sa usa ka public land?

Tubag: Mahimong ipasaka batok sa maong tawo ang krimen nga gitawag ug Malicious Mischief. Ang Malicious Mischief mao ang krimen nga mahimo diha sa pagpangguba sa mga butang sa laing tawo tungod sa bisan unsang daotan nga tumong. Unom ka bulan sa labing taas ang silot nga gipahamtang niini sa balaod.