Saturday, June 20, 2009

ANG DILI GYOD MAPALONG NGA TUKAR SA CHACHA

BALAOD UG KAMATOURAN

Ni:

Atty. Ver Quimco

ANG DILI GYOD MAPALONG NGA TUKAR SA CHACHA

Kun duna may isyu nga nakakabig ug labing taas ug init nga pagtuki sa katilingban kini mao ang cha-cha. Kun kuwentahon tingali pila na kaha ka libo ka takna ang nagahin sa airtime sa mga radio ug telebisyon, ug pila na kaha ka ektarya ang gilapdon sa yuta nga mahimong tabonan sa mga pamantalaan nga gapatik sa mga balita ug komentaryo niini. Dinhi lang ning maong lindog makapila na kaha nato masubli ang mga komentaryo niini sa matag panahon nga kini mahimong dakong isyu sa nasod. Gikan pa niadtong pipila ka hana sa administrasyong Arroyo nga kini usbon. Hangtod niadtong binuang nga peoples initiative nga gibaraw sa Korte Suprema ug gideklarar nga usa ka dakong ilad nga gihimo sa kagamhanan kita kanunayng nanagna nga kini dili gyod makalusot ug ayran gyod sa katawhan kay dili kini ang ilang gikinahanglan. Apan bisan pa makapila na kini giayran ug gibasura ug gilubong sa mga hukmanan ug sa opinion sa katawhan,sama sa usa ka zombie sa pelikula aron moukay mopatibulaag sa katawhan.

Con-aswang.Mao kini ang tawag niini karon ni Senador Mar Roxas nga usa sa nagsupak niini didto sa Senado. Kini karon mao ang labing ulahing nawong sa gipabangon pagbalik nga i cha-cha. Con-ass linaktod nga tawag sa Constituent Assembly, ang assemblia maglangkob sa ato ra usab nga magbabalaod sa Kongreso nga mao ang Senado ug Camara de representante nga maoy mohimo sa tahas sa pagtagik ug mga sugyot balaodnon sa atong batakang balaod.

Kini usa lang sa tulo ka mga pamaagi nga gitugot sa atong konstitusyon aron himoon ang mga sugyot sa kausaban niini. Ang laing duha mao ang pamaagi mao ang Constitutional Convention (ConCon) ug people’s initiative. Ang Constitutional Convention matigayon kun duha sa tulo sa mga membro sa Senado ug Kamara de representante mouyon nga kini pagatawgon aron mao nay mosugyot sa mga kausaban sa konstitusyon. Samtang ang people’s initiative mahimo pinaagi sa pagpapirma ug petitsyon sa mga ginagmay nga kausaban sa konstitusyon kun makuha ang pirma sa tulo ka porsinto sa mga botante sa matag distrito ug 12 porsinto sa mga botante sa tibuok nasod.

Human mapakyas ang daghang mga hana aron usbon ang konstitusyon pinaagi sa people’s initiative wala gayod molunga ang karon nga kagamhanan.Ug karon bisan wala gayod magpapiog sa baroganan niini ang Senado ug midumili gayod sa pagpakig-ayon ipursigir gayod sa mga congressman nga kaalyado ni Presidente Arroyo ang con-ass didto sa kongreso. Kay dili man kuno mouyon ang Senado nan dili na nila kini apilon sa deliberasyon ug ipahigayon nila ang con-ass bisan wala ang Senado. Kay kuno wala may tin-aw nga lagda sa konstitusyon nga nagbuot gayod nga gikinahanglan ang managlahi nga mga boto sa Senado ug Kamara aron tugotan ang con-ass, igo na kuno nga makuha ang tulo sa upat o ¾ sa gidaghanan sa mga kongresman sa kamara, ug dili na kinahanglang iapil pa ang lahi nga boto sa ¾ sa Senado.

Mahimong sa hapaw nga pagbasa makalusot kining maong katarongan. Apan ang matinud-anon nga paghubad sa mga lagda sa konstitusyon alang sa Con-ass magpadayag lang nga wala gayod mahasubay mismo sa atong konstitusyon kining maong pamaagi sa Kongreso. Kay matod pa kun ang pag-usab lang sa ngalan sa usa ka dalan, o lungsod, nanginahanglan pang iagi sa Senado ug dili gyod mahimo sa kamara nga sila ra unsa na man kaha kining pag-usab mismo sa Konstitution nga mao ang dugokan ug pundasyon sa tanang balaod. Maong tin-aw gyod kaayo nga dako kaayo ang bikil diha sa atong konstitusyon kining gipursige nga katuyoan sa mga congressman nga himoon ang mga kausaban sa konstitusyon nga dili na iapil ang Senado.

Apan bisan pa sa klarong pagkawalay sukaranan ning maong argumento. Bisan pa sa pagsupak sa daghang sector, ug pagtug-an sa mga survey nga kini wala gyod kagustohi sa katawhan. Bisan pa sa pagkairesponsable niining maong kalihokan taliwala sa kalisod sa nasod, kapit-os sa katawhan nga mao unta ang unang atimanon diha sa mga hinanali nga mga balaod-non nga motubag niini. Bisan pa sa nadayag na kaayong tumong niini nga mao ang pagseguro nga magpabiling mahuptan ni Presidente Arroyo ug sa iyang kaalyado ang politikanhong gahom nagpadayon ug nagpabaga gyod gihapon sa ilang nawong ang atong mga lider ingon man ang mga congressman. Wala na manumbaling sa sentimento ug panginahanglan sa katawhan nga ilang gihulman sa ilang gahom sa kongreso. Gihimo ang tanang maneubra ug lipat lipat aron lang mabuhi pagbalik ang cha-cha.

Nia na usab, gihamok na usab ang atong nasod sa gipugos na usab pagbuhi ug pagpabangon nga cha-cha. Pagkakapoy na ba unta nga magsigeg hisgot ug magsulat niining butanga, apan dili usab nato mahimong talikdan ang panginahanglan nga mopaambit sa atong gituhoan nga matarong nga baroganan ning maong isyu. Pagkaanindot ra unta nga mohisgot sa mas positibo ug mabungahon nga mga katilingbanong isyu nga magdulot ug kaayohan natong tanan, apan dili usab kita makatugot nga wala kitay himoon samtang basta na lang gilingla na usab ang daghan sa atong katawhan sa mga Politikong wala nay laing gihunahuna kundili ang kahakog ra sa gahom.

Dawata ta na lang ang kamatouran. Dili gayod mapalong ang cha-cha. Mapakyas man kini ug magmalamposong samtang ingon niini pa ka iresponsable ug kadaotan ang atong mga lider puera de los Buenos kanunay gyong motukar ang cha-cha ug kanunay gyod nilang isugyot ang kausaban sa konstitusyon. Kanunay gyod nilang basolon ang konstitusyon aron tabonan ang ilang kasaypanan, ug aron matuman ang ilang mga kapritsong ug hinakog nga tumong. Niining matanga sa mga lider, walay hingpit nga konstitusyon,ug walay tahoron nga konstitusyon. Kun mahimong matag adlaw nga usbon ang konstitusyon ug balaod maseguro lang nga dili matandog ang ilang politikanhong interes ila kining himoon. Kun mahimong matag adlaw nila tamakan ug panamastamasan ang pagsalig kanila sa katawhan, ila kining himoon diha sa salimbong sa kaayohan sa nasod, aron lang mopatigbabaw ang ilang kaugalingong kabubut-on .

Ug kining maong kinaiya mao ang hinungdan ngano nga dili gayod maungdang ang cha-cha. Maanaa man o mawala si Gloria. Si bisan kinsa man ang mapresidente ug mamunoan, kun kini lang gihapong matang sa kinaiya ug kadaotan ang nia sa atong mga lider. Ug ingon lang gihapon niini ka maluyahon, ug tanga ang atong katawhan, dili gayod mapalong ang tukar sa cha-cha.

Legal Information

Pangutana: Mahimo bang magkaminyoay ang parehong mga sinagop nga babaye ug lalaki?

Tubag: Dili. Ang Family Code of the Philippines wala lamang magdili sa pagminyoay sa mga igsoon sa dugo . Bisan ang mga babaye ug lalaki nga nahimong managsoon tungod kay sila parehong giadopt sa usa lang ka adoptor gidid-an gihapon sa pagminyoay.

No comments: