BALAOD UG KAMATOURAN
By:
Atty. Ver Quimco
MARITAL INFEDILITY
By:
Atty. Ver Quimco
MARITAL INFEDILITY
May kaso bang mapasaka ang asawa batok sa iyang bana nga nagluib kaniya apan wala kini makig-ipon ug walay pruyba nga nakighilawas gyod kini sa laing babaye? Usa kini sa mga pangutana sa usa ka sulat alang ning atong lindog gikan sa usa ka asawang misumbong sa pagpamaye sa iyang bana ug nangayog tambag nga legal sa iyang suliran.
Ang maong sulat nagkanayon:
Dear Atty. Ver Quimco:
Maayong adlaw kanimo ug sa tanang mga magbabasa sa bisaya. Misulat ko kanimo pamasin nga ning imong lindog dinhi sa bisaya makaplagan ko ang katin-awan ning akong suliran. Kapin na sa 20 katuig ang akong kaminyoon, uban sa akong bana. Gani dagko na man ang among mga anak. Kanhi malinawon kaayo ang among pamuyo, bisan gamay ra ang among kinitaan. Ug bisan walay klarong pangita ang akong bana, ug akong public school teacher man lang napatungha namo ang among mga anak ug pipila kanila nakahuman ug nakatrabaho na.
Nagsugod ning among suliran human mabuang kining akong bana ning usa ka babayeng bulag sa bana ug duna nay mga anak nga silingan ra pod namo. Nasakpan nako nga diay naghatag ug dakong kantidad ang akong bana ngadto niya ug gani mao pa ang mipalit ug materyales pag-ayo sa guba na nilang balay. Akong gipadala ug txt message ang babaye ug gihangyo nga undangon na ang daotan niyang relasyon sa akong bana.
Nagubot karog samot ang among pamuyo kay gipatawag na man hinuon ko sa kapitan ning maong babaye, ug nasuko na man hinuon ang akong bana kanako. Giingnan ko niya nga manestigos siya pabor sa babaye. Maong karon akong nahunahunaan nga mopasaka na lag sumbong batok sa akong bana ug sa babaye. Apan daghan gaingon nako nga dili kuno matigayon ang akong sumbong kay wala man koy pruyba nga nakighilawas gyod sila ug wala pod sila mag-ipon.
Palihug tubaga ning akong pangutana Atty. Ver.Duna ba koy sumbong nga mapasaka batok sa akong bana ug ning maong babaye. Madutlan kaha ko sa kaso ning maong babaye nga nia ron sa barangay.
Salamat kaayo sa imong pagsalig.
Imong magbabasa:
Mary
Salamat Mary sa imong pagsalig.
Sa una mong pangutana kun duna ka bay kaso nga mapasaka batok ning imong bana ug ning babaye nga matod mo iyang gikarelasyon mahimong magamit ang mga lagda sa Republic Act 9262 kun Anti-violence Against Women and their Children Act. Sahi man god sa karaan ug naandan nga mga lagda sa Revised Penal Code lisod kaayong ipasaka ang kasong kriminal batok sa usa ka bana sa panahon nga magluib siya sa iyang kaminyoon. Bisan pa kun dunay ebidensya sa pagpakighilawas, ug pakigrelasyon seksual sa lain, dili kini igo nga sukaranan aron siya kasohan sa krimen nga gitawag ug concubinage( pagluib sa bana). Kinahanglan gyod nga dunay pruyba nga gidala sa bana ang iyang babaye sa ilang pinuy-anan sa iyang asawa, o nakighilawas siya niini sa eskandalo nga kahimtang, o bien nakigpuyo gyod siya niini sa laing dapit o pinuy-anan. Kun wala ang usa ning maong tulo ka kahimtang, wala gyoy kaso nga matigayon batok sa bana, bisan adlaw-adlaw pa siyang magluib ug makigrelasyon sa laing babaye.
Apan lahi na karon kay base sa mga lagda sa Republic Act 9262 duna nay bag-ong ikrimen nga gitawag ug Psychological Abuse through marital infidelity. Pinaagi ning maong balaod ang pagluib o pagpamabaye sa usa ka bana nga misangpot sa kaguol, kosemisyon ug kasakit sa buot sa usa ka asawa mahimo nang sukaranan aron siya pasakaan ning maong kasong kriminal. Taas ra ba ang silot nga gipahamtang niini. Hangtod 12 ka tuig sa prision mayor ang gipahamtang sa balaod. Ug wala na kinahanglana ang mga pruyba sa Revised Penal Code nga nanginahanglan pa nga dal-on sa pinuy-anan ang babaye, o makighilawas kaniya ang bana sa eskandalo nga kahimtang, o makigpuyo gyod sa iyang babaye ang nagluib nga bana. Igo na nga dunay pruyba nga momatuod nga nakigrelasyon gayod ang bana sa laing babaye, ug nga kini gikasakit pag-ayo sa asawa nga mosangpot sa gitawag nga psychological violence.
Sa laktod nga pagkasulti mas sayon na karon nga kasohan ang usa ka bana nga nagluib sa kaminyoon tungod sa Republic Act 9262 ug mas dako na ang silot kun mapamatud-an ang mao niyang pagluib human sa husay sa hukmanan. Maong sa kahimtang ni Mary mahimo niyang magamit ang maong balaod kun gikasakit gyod niya ang gihimo sa iyang bana. Mahimong modangop siya sa labing duol nga buhatan sa DSWD aron matabangan siya pagpasaka sa maong sumbong.
Hinuon dili maayong magdalidali. Una sa tanan si Mary ang unang nasayod kun angay ba niyang gamiton kining maong balaod batok sa iyang bana. Ang pagpasaka ba ug kaso , ang pagpabilanggo ba sa iyang bana sulbad ning iyang suliran. Basin pa kaha hinuon nga ang pagpasaka niya niini mobunga lang ug dugang suliran ug magdala na hinuon ug hingpit nga kaungkagan sa ilang kaminyoon. Kay dili sa tanang panahon mahimong sulbad ang pagpasaka ug kaso.
Tingali mas maayong mahatagan ug mas luag nga kahigayonan ang pagdayganay ug komunikasyon tali kang Mary uban sa iyang bana, ug nining babaye nga gikarelasyon niini. Ang pag-atubangay nila sa barangay, ug uban pang mga pamaagi sa malinawong paghisgot ug dialogo basin magbunga ug mas dali nga kahigayonan aron masulbad kining maong suliran ni Mary ug sa iyang bana.
Tubag: Dili. Sa mga kaso sa oral defamation o libel gikahanglan gyod nga dunay laing tawo nga nakabati sa maong pakaulaw sa dihang gipamahayag kini. Bisan unsa ka malisyoso o makauulaw ang pamahayag kun walay laing tawo nga nakadungog gawas sa gitumong niini walay krimen nga defamation nga nahimo.
Ang maong sulat nagkanayon:
Dear Atty. Ver Quimco:
Maayong adlaw kanimo ug sa tanang mga magbabasa sa bisaya. Misulat ko kanimo pamasin nga ning imong lindog dinhi sa bisaya makaplagan ko ang katin-awan ning akong suliran. Kapin na sa 20 katuig ang akong kaminyoon, uban sa akong bana. Gani dagko na man ang among mga anak. Kanhi malinawon kaayo ang among pamuyo, bisan gamay ra ang among kinitaan. Ug bisan walay klarong pangita ang akong bana, ug akong public school teacher man lang napatungha namo ang among mga anak ug pipila kanila nakahuman ug nakatrabaho na.
Nagsugod ning among suliran human mabuang kining akong bana ning usa ka babayeng bulag sa bana ug duna nay mga anak nga silingan ra pod namo. Nasakpan nako nga diay naghatag ug dakong kantidad ang akong bana ngadto niya ug gani mao pa ang mipalit ug materyales pag-ayo sa guba na nilang balay. Akong gipadala ug txt message ang babaye ug gihangyo nga undangon na ang daotan niyang relasyon sa akong bana.
Nagubot karog samot ang among pamuyo kay gipatawag na man hinuon ko sa kapitan ning maong babaye, ug nasuko na man hinuon ang akong bana kanako. Giingnan ko niya nga manestigos siya pabor sa babaye. Maong karon akong nahunahunaan nga mopasaka na lag sumbong batok sa akong bana ug sa babaye. Apan daghan gaingon nako nga dili kuno matigayon ang akong sumbong kay wala man koy pruyba nga nakighilawas gyod sila ug wala pod sila mag-ipon.
Palihug tubaga ning akong pangutana Atty. Ver.Duna ba koy sumbong nga mapasaka batok sa akong bana ug ning maong babaye. Madutlan kaha ko sa kaso ning maong babaye nga nia ron sa barangay.
Salamat kaayo sa imong pagsalig.
Imong magbabasa:
Mary
Salamat Mary sa imong pagsalig.
Sa una mong pangutana kun duna ka bay kaso nga mapasaka batok ning imong bana ug ning babaye nga matod mo iyang gikarelasyon mahimong magamit ang mga lagda sa Republic Act 9262 kun Anti-violence Against Women and their Children Act. Sahi man god sa karaan ug naandan nga mga lagda sa Revised Penal Code lisod kaayong ipasaka ang kasong kriminal batok sa usa ka bana sa panahon nga magluib siya sa iyang kaminyoon. Bisan pa kun dunay ebidensya sa pagpakighilawas, ug pakigrelasyon seksual sa lain, dili kini igo nga sukaranan aron siya kasohan sa krimen nga gitawag ug concubinage( pagluib sa bana). Kinahanglan gyod nga dunay pruyba nga gidala sa bana ang iyang babaye sa ilang pinuy-anan sa iyang asawa, o nakighilawas siya niini sa eskandalo nga kahimtang, o bien nakigpuyo gyod siya niini sa laing dapit o pinuy-anan. Kun wala ang usa ning maong tulo ka kahimtang, wala gyoy kaso nga matigayon batok sa bana, bisan adlaw-adlaw pa siyang magluib ug makigrelasyon sa laing babaye.
Apan lahi na karon kay base sa mga lagda sa Republic Act 9262 duna nay bag-ong ikrimen nga gitawag ug Psychological Abuse through marital infidelity. Pinaagi ning maong balaod ang pagluib o pagpamabaye sa usa ka bana nga misangpot sa kaguol, kosemisyon ug kasakit sa buot sa usa ka asawa mahimo nang sukaranan aron siya pasakaan ning maong kasong kriminal. Taas ra ba ang silot nga gipahamtang niini. Hangtod 12 ka tuig sa prision mayor ang gipahamtang sa balaod. Ug wala na kinahanglana ang mga pruyba sa Revised Penal Code nga nanginahanglan pa nga dal-on sa pinuy-anan ang babaye, o makighilawas kaniya ang bana sa eskandalo nga kahimtang, o makigpuyo gyod sa iyang babaye ang nagluib nga bana. Igo na nga dunay pruyba nga momatuod nga nakigrelasyon gayod ang bana sa laing babaye, ug nga kini gikasakit pag-ayo sa asawa nga mosangpot sa gitawag nga psychological violence.
Sa laktod nga pagkasulti mas sayon na karon nga kasohan ang usa ka bana nga nagluib sa kaminyoon tungod sa Republic Act 9262 ug mas dako na ang silot kun mapamatud-an ang mao niyang pagluib human sa husay sa hukmanan. Maong sa kahimtang ni Mary mahimo niyang magamit ang maong balaod kun gikasakit gyod niya ang gihimo sa iyang bana. Mahimong modangop siya sa labing duol nga buhatan sa DSWD aron matabangan siya pagpasaka sa maong sumbong.
Hinuon dili maayong magdalidali. Una sa tanan si Mary ang unang nasayod kun angay ba niyang gamiton kining maong balaod batok sa iyang bana. Ang pagpasaka ba ug kaso , ang pagpabilanggo ba sa iyang bana sulbad ning iyang suliran. Basin pa kaha hinuon nga ang pagpasaka niya niini mobunga lang ug dugang suliran ug magdala na hinuon ug hingpit nga kaungkagan sa ilang kaminyoon. Kay dili sa tanang panahon mahimong sulbad ang pagpasaka ug kaso.
Tingali mas maayong mahatagan ug mas luag nga kahigayonan ang pagdayganay ug komunikasyon tali kang Mary uban sa iyang bana, ug nining babaye nga gikarelasyon niini. Ang pag-atubangay nila sa barangay, ug uban pang mga pamaagi sa malinawong paghisgot ug dialogo basin magbunga ug mas dali nga kahigayonan aron masulbad kining maong suliran ni Mary ug sa iyang bana.
Legal Information
Pangutana: Mahimo bang makasohan ug makonbikto sa kasong defamation ang usa ka tawo nga mipasangil ug mihimog makaulaw nga pulong batok sa laing tawo sa dapit nga sila rang duha ug walay lain nakadungog ?Tubag: Dili. Sa mga kaso sa oral defamation o libel gikahanglan gyod nga dunay laing tawo nga nakabati sa maong pakaulaw sa dihang gipamahayag kini. Bisan unsa ka malisyoso o makauulaw ang pamahayag kun walay laing tawo nga nakadungog gawas sa gitumong niini walay krimen nga defamation nga nahimo.
No comments:
Post a Comment