SUSTENTO ALANG SA GINIKANAN

May katungod ba ang mga ginikanan nga sustentohan sa ilang mga anak

ilabi na sa panahon sa ilang katigulangon? Kun naa kining maong katungod.

Unsa man ka dako ang angay dawaton nga sustento sa gikinanan.?

Mao kini ang mga pangutana sa sulat sa atong magbabasa , usa ka senior

citizen nga nagpuyo sa Tabina, Zamboanga, del Sur. Sa iyang sulat nga atong

nadawat niadtong miaging semana, ang mao natong magbabasa nagkanayon:

Dear Atty. Ver Quimco:

Maayong adlaw. Misulat ko kanimo sa pamasin nga dinhi sa imong lindog Makita ko ang katin-awan ug tubag ning mga pangutana ug suliran sa akong kinabuhi. 85 anyos na ang akong edad ug karon nag-inusara sa akong kinabuhi. Dagko na ang akong mga anak ug maayo kaayog mga kahimtang sa kinabuhi. Nakatapos sila sa ilang mga kurso ug nakatrabaho tungod sa among paningkamot sa akong namatay nang asawa nga ilang inahan. Malipayon kaahyo ko Atty, sa akong pagkaamahan tungod sa ilang kalamposan.

Apan samtang nag-inusara ko pagpuyo wala na pod koy klarong kinitaan. Wala na koy trabaho. Wala pod koy pension ug nagsalig lang sa kun unsay ihatag sa akong mga anak.Usahay medyo dako apan usahay gamay ra pod kaayo, ug usahay wala gyod. Wala gyoy tino nga kantidad nga ilang gihatag kanako Atty. Ver.

Ug lisod kini alang kanako kay dako na baya kaayo ang panginahanglan sa akong panginabuhi. Dili lang sa pagkaon, kundili sa tambal usab. Ug lain pa ang akong kinaiya duolonon kaayo ug mga paghangyo sa panabang. Maong makakuwarta man tuod kog gamay lagmit mahurot lang gihapon kini nakog panghatag sa mga silingan nako nga mohangyo kay nagkinahanglan.

` Gusto kung mangayo ug fixed nga binulang sustento sa akong mga anak Atty. Apan wala ko masayod kun unsa sa tanan duna ba ko ning maong katungod. Mga anak ra man god ang kasarangan magpasustento. Apan nining kahimtang daw mibalik man ko pagkabata kay tiguwang na man kaayo ko ug wala nay trabaho ug kinitaan.

May katungod ba ko nga mangayo ug fixed nga binulan nga sustento sa akong mga anak. Kun duna man,unsa man ka dako ang kantidad nga angay nakong dawaton isip sustento.

Salamat na lang daan sa imong pagatiman ning sulat.

Matinahuron;

Manoy Domie

Salamat kaayo noy domie sa imong pagsalig. Base sa atong

konstitusyon,ang pag-atiman sa atong mga katigulangan usa sa mga nag-unang

kaakohan sa nasod ug sa banay. Gawas niini ang Family Code of the Philippines

nagpahamtang usab ug obligasyon sa pagsustento dili lamang ngadto sa mga

ginikanan alang sa ilang mga anak, kundili ngadto usab sa mga anak ngadto sa

ilang mga ginikanan kun moabot ang panahon nga kini kinahanglanon.

Tungod niini katungod nimo nga mangayo ug sustento ug

tulubagon sa imong mga anak ang paghatag niini ngadto sa ilang mga

ginikanan sa panahon nga kinahanglanon kini.Ang gidak-on sa kantidad sa

binulang sustento magdepende sa gidak-on sa kinitaan sa nagsustento, sa

panginahanglan sa sustentohan. Ang maong panginahanglan magdepende diha

sa kantidad nga gikinahanglan alang sa iyang panginahanglan sa kinabuhi sama

sa pagkaon, pamiste, kapasilongan, ingon man sa medisina depende usab sa

kahimtang sa katilingban o social standing sa ilang banay.

Sa imong kahimtang mahimo mong pangayoon isip katungod gikan sa

imong mga anak ang binulan nga sustento depende kini sa imong

panginahanglan. Pangihanglan lang ug wala na mahilakip niini ang galastohan sa

imong mga katilingbanong tulubagon sama sa paghatag ug hinabang sa mga

nanginahanglan.

Palaran ka kayo nong Domie. Dili tanan ang miabot sa imong pangedaron

nga baskog pa. Ug sa kamubo sa kinabuhi dili usab tanan ang duna pay

kahigayonan nga buhi pa sa panahon nga duna nay lahi ug

malamposong kinabuhi ang banay sa mga anak. Sayod kung kining maong

kahimtang angay gyod ikahimuot ug ikapasigarbo sa usab ka tawo kun iyang

maabot ug masinati. Ug nasayod kun nga dili gayod magmakuli ang imong mga

anak sa pag-atiman sa imong mga panginahanglan.

Hinuon mas maayong una sa tanan sa pamaagi nga ilang nasinati nganha

kanimo daygan nimo sila ning imong suliran ug hangyoon nga mahatag nganha

kanimo ang tukma ug binulan nga sustento sa imong panginahanglan sa inabuhi.

Alang kanako dili kini lisod himoon sa usa ka amahan nga sama kanimo

nga nakahimo na sa labing dakong kalamposan diha sa pagpundar sa maayong

kinabuhi sa imong mga anak.

Legal Information

Pangutana: Makasuhan ba ang Presidente sa atong nasod sa panahon nga makahimo siyag dagkong krimen panahon sa iyang termino?

Tubag: Dili. Bisan tuod walay tin-awng lagda sa atong mga balaod sa nasod,

wala gayod tugoti ang bisan unsang kaso batok sa Presidente sibil man o

criminal kun wala pa matapos ang iyang termino. Bisan unsa pa ka dako sa

krimen nga iyang nahimo dili gayod siya madutlan ug kaso hangtod nga mawala

siya sa puwesto. Base kini sa konsepto sa balaod nga Presidential immunity from

suit tungod kay isip pamuno sa atong nasod, siya man ang representasyon sa

kinatas-ang gahom sa estado.. Ang bugtong kaso nga mahimong ipasaka batok

sa Presidente mao lang ang impeachment nga base sa kasinatian dili usab

epektibo nga pamaagi kay politika ug daghanay man sa boto ug dili ebidensya

ang tamdanan sa kongreso nga mohusay niini